Dosłownie przetłumaczenie słowa kata to „kształt” albo „forma”. Kata jest odpowiednią sekwencją bloków, kopnięć i uderzeń z jednej albo większej ilości pozycji, włączając ruchy do przodu, w tył i obrotowe. Poszczególne ruchy i ich kolejność są ściśle określone. Balans między techniką ofensywną a obronną oraz pozycje używane we wszystkich kierunkach, daje każdemu kata niepowtarzalny charakter.

Podczas treningu kata uczone i doskonalone są tradycyjne techniki używane w realnej walce. Kata rozwija umiejętność zachowania balansu (równowagi), koordynacji ruchowej i umiejętności panowania nad oddechem oraz doskonali koncentrację. Wykonane właściwie kata jest doskonałym fizycznym ćwiczeniem ,pozwala rozwijać zarówno ciało jak i umysł.

Kata ucieleśnia idee „ren ma” ( zawsze doskonalić ) Wraz z pilną i systematyczną praktyką, ruchy kata stają się coraz bardziej płynne i doskonałe. Zwracanie uwagi na szczegóły jest niezbędne dla doskonałego wykonania kata oraz kultywowania samodyscypliny.

Wyższy poziom nauki może zostać osiągnięty poprzez koncentrację, poświęcenie i praktykę, gdzie kata tak jest utrwalane w podświadomości, że żadna świadoma uwaga tego nie zakłóca. Świadoma, racjonalna praktyka nie jest użyta w ogóle – co raz zostało zapamiętane staje się teraz spontaniczne.

Masutatsu Oyama powiedział, że jedno jest konieczne: „myślenie o karate jako o języku – kihon (podstawa) może być traktowane jako litery alfabetu, kata (formy) stanowią ekwiwalent słów i zdań, a kumite (walka) będzie analogiczne do rozmowy”. Twierdził, że byłoby lepiej znać mistrzowsko jedno kata niż opanować wiele a tylko połowicznie.
Masutatsu Oyama także określił trzy podstawowe zasady kata:

• Waza no Kankyu – Tempo technik ( wolno / szybko ). Tempo kata zmienia się – niektóre techniki są wykonane szybko, podczas gdy inne są spowolnione.
• Chikara no Kyojaku – Moc siły ( silny / słaby ). Moc techniki wywodzi się z właściwego bilansu między siłą i relaksem.
• Iki no Chosei – kontrola oddechu ( jego regulacja )

Praktyka tradycyjnego kata jest też drogą dla karateka, by zwrócić uwagę na początki i historię Kyokushin Karate oraz sztuk walki ogólnie.